Pierścionek zaręczynowy Fede - historia i symbolika

Symbolizujące umowę dwie ściskające się dłonie to najprawdopodobniej najstarszy symbol związany z małżeństwem. Zawdzięczamy go Rzymianom i ich skłonności do opisywania wszystkiego formułami prawnymi. A robili tak doskonale, że obecnie korzystamy w prawie cywilnym z rozwiązań wprowadzonych przez rzymskich prawników. Były dwa rodzaje pierścionków fede: całkowicie metalowe i metalowe z oprawioną płaskorzeźbą w kamieniu szlachetnym. Jeśli rzeźba jest wypukła mamy do czynienia z kameą, a jeśli kamień cięty jest wklęsło to z intaglio. Jeśli chodzi o metal, to mowa o złocie, rzadko o srebrze. Informacje o tym, że Rzymianie wręczali sobie obrączki ślubne wykonane z żelaza są mało prawdopodobne, choćby z tego powodu, że z żelaza robi się kajdany, a trudno podejrzewać Rzymian o tak jednoznaczny przekaz w dniu ślubu.

Złoty pierścionek zaręczynowy z kameą rytą w agacie. Rzym, II-III w.n.e.
Złoty pierścionek z kameą rytą w agacie. Rzym, II-III w.n.e.

Rzymsko-brytyjski pierścień zaręczynowy fede, kamea z sardonyksu III-IV w.
Rzymsko-brytyjski pierścień fede, kamea z sardonyksu III-IV w.

Fede - pierścionek z zaciśniętymi dłońmi

Jasna i czytelna symbolika spowodowała, że po upadku Rzymu fede został przejęty przez średniowieczną Europę, gdyż ściskające się dłonie mieściły się doskonale w symbolice kościoła, nie trzeba było niczego zmieniać. Poniżej włoski pierścionek zaręczynowy srebrny z przełomu XIV i XV wieku. Magiczna siłę pierścienia wzmocniono – pod spodem kolejne dwie dłonie trzymają mocnym uściskiem serce.

Srebrny pierścionek zareczynowy

W następnym pierścieniu złotnik, być może pod wpływem zamawiającego też wykorzystał wszystkie dostępne w związku dłonie ujmując to nieco inaczej. Dłonie ściskają się parami i jeszcze wspólnie trzymają przedmiot, który równie dobrze może być zrolowanym dokumentem jak i kością niezgody? Prawdopodobnie pierścień powstał z połączenia dwóch pierścionków, a dłonie trzymają serca tak, że wystaje tylko górny kawałek.

Srebrny pierścionek zaręczynowy fede z przełomu XV i XVI wieku, Europa
Srebrny fede z przełomu XV i XVI wieku, Europa

Pierścionek fede był popularny do końca XIX wieku, a nawet jeszcze na początku XX wieku. Myślę, że obecnie może wydawać się zbyt sentymentalny, ale może warto by do niego wrócić ?

Pierścionek zaręczynowy Fede z końca XIX wieku
Fede z końca XIX wieku, który zatoczył wielkie koło historii. Złoto, srebro, Perski turkus i diamenty.