Złota pszczoła - prastary motyw w biżuterii

Złota pszczoła, a właściwie jej złoty wizerunek pojawia się w biżuterii od zarania dziejów. Prawdopodobnie najstarszym przedmiotem przedstawiającym pszczoły jest złota plakietka pochodząca z epoki brązu. Znaleziono ją na Krecie niedaleko miejscowości Malia, pochodzi z kultury minojskiej - 1600 lat p.n.e. Pszczoła to symboliczny owad, który budzi jednocześnie nasz strach i podziw. Jest postrzegana jako symbol pracowitości, porządku, czystości, nieśmiertelności i odrodzenia. I jescze w cudowny sposób zyje "zapachem kwiatów". Pszczoły są szanowane za to co wytwarzają, bo bez tych substancji życie było by o wiele trudniejsze. Miód osładzał nam życie bardzo długo, a dzięki woskowym świecom twórcy kultury mogli pracować po zmroku. Wosk jest równiez niezbedny do robienia modeli biżuterii odlewanej metodą traconego wosku.

Pszczoły – wisior z Malii, złoto, Kreta,1800 p.n.ePszczoły – wisior z Malii, złoto, Kreta,1800 p.n.e

Imię pszczoły w jubilerstwie

W najstarszych sumeryjskich manuskryptach pochodzących z 4000- 3000 lat p.n.e ideogram oznaczający króla miał formę stylizowanej pszczoły. W starożytnej Grecji pszczoła zdobiła monety, ryto też pszczoły w intagliach stosowanych jako pierścienie pieczętne. Rzymianie przejęli tę, jak i wiele innych tradycji od Greków, pszczoła była w Rzymie popularnym motywem. Monety z pszczołą były bardzo popularne w Efezie, w mieście , gdzie pszczołami nazywano kapłanki Artemidy. Tak samo nazywano też kobiety wtajemniczone w misteria Demetry, której była poświęcona pszczoła. Popularne u Żydów imię Debora też wywodzi się od pszczoły, jednakze nie od pracowitości ani od słodyczy, a od pszczelich rozmów - brzęczenia.

Pszczoły -złota plakietka ,Grecja, plakietka  7 w. p.n.e, Nasher Duke MuseumPszczoły -złota plakietka ,Grecja, plakietka  7 w. p.n.e, Nasher Duke Museum

Motyw pszczoły we współczesnej biżuterii

Polubiona przez Ojców Kościoła pszczoła zadomowiła się kulturze europejskiej. Jej pracowitość dobrze pasowała do wielu rodowych herbów, a i miasta szczyciły się pszczołami w swoich herbach. Biżuteria z motywem pszczoły staje się popularna w średniowiecznej Europie, i trwa do dziś. Obecnie ograniczamy symbolikę pszczół do pracowitości, ale dobre i to. Każdy klejnot nosi piętno swej epoki, mam tu na myśli stylistykę jaka w danym okresie panowała. Jednak pszczoły , a zwłaszcza te wykonane od początku XIX wieku do dziś niewiele się różnią. Wytłumaczenie tego jest chyba proste. Pszczoła musi wyglądać jak pszczoła, nie wolno dopuścić by ktoś ja pomylił np. z muchą. No i techniki jubilerskie nie zmieniły się w sposób znaczący na przestrzeni ostatnich 200 lat. Myślę, że fakt, iż pszczoła mimo otaczających nas zmian ciągle jest pszczołą wcale jej nie odbiera uroku. 

Pszczoły – złota plakietka – detal ,Grecja, plakietka 7 w. p.n.e, Nasher Duke MuseumPszczoły – złota plakietka – detal ,Grecja, plakietka 7 w. p.n.e, Nasher Duke Museum

Pszczoła, srebrna moneta grecka, 390-300 p.n.ePszczoła, srebrna moneta grecka, 390-300 p.n.e

Pszczoła – złoty pierscionek z atrybutem ArtemidyPszczoła – złoty pierscionek z atrybutem Artemidy

Pszczoła, inaglio w chalcedonie, Rzym około I-III w. n.ePszczoła, inaglio w chalcedonie, Rzym około I-III w. n.e

Pszczoła – broszka, platyna złoto, szmaragdy i diamenty. Koniec XIX wiekuPszczoła – broszka, platyna złoto, szmaragdy i diamenty. Koniec XIX wieku

Pszczoła – złota szpila złoto, tygrysie oko, diamenty. II poł. XIX wiekuPszczoła – złota szpila złoto, tygrysie oko, diamenty. II poł. XIX wieku

Pszczoła – broszka, Van Cleef Arpels, złoto, platyna, rubiny i szafiry, Mystery Set.Pszczoła – broszka, Van Cleef Arpels, złoto, platyna, rubiny i szafiry, Mystery Set.